مهندس مسعود شکیباییفر دانشجوی دوره دکتری این دانشکده گرایش مهندسی حمل و نقل، 30 مهرماه سال 96 از رساله خود تحت عنوان «مدل زمانبندی مجدد حرکت قطارها با هدف کاهش تأخیر در شرایط اختلال» در محل آمفی تئاتر شهید صرفی دانشکده مهندسی عمران با راهنمایی دکتر شیخالاسلامی دفاع نمود. |
چکیده این رساله به شرح زیر میباشد: اثرات بروز اختلال در شبکههای راهآهن شامل بروز تأخیر و طولانی شدن زمان سیر است. در شرایطی که اختلالات بزرگ رخ دهند، تأخیرات ایجاد شده باعث کاهش قابلیت اطمینان و ایجاد نارضایتی مسافران یا صاحبان کالا میشود. زمانبندی مجدد در سیستم راهآهن، شامل بهکارگیری راهکارهایی مؤثر برای مدیریت عملیات و کاهش تأخیر در طول دوره اختلال و بعد از آن، در کوتاهترین زمان ممکن است. در مدل پیشنهادی در رساله دکتری، بروز اختلالات بزرگ به دو صورت انسداد کامل یا جزئی از مسیر و همچنین تصادفی بودن زمان سیر قطارها، در قالب سناریوهای مختلف، بهعنوان منبع اختلال در نظر گرفته میشود. زمان و مکان وقوع انسداد و همچنین زمان رفع آن مشخص است. برای این منظور یک مدل بهینهیابی مبتنی بر شبیهسازی که شامل قوانین اولویت اعزام پویا است در دو حالت تک هدفه، بهمنظور کاهش متوسط کل تأخیر زمانی قطارها در ایستگاهها و چندهدفه، بهمنظور 1- کاهش مجموع متوسط تأخیر قطارها در مقصد و 2- کاهش مجموع انحراف از برنامه زمانبندی اولیه در نقاط مشخصی از شبکه ریلی، ارائه میشود. علاوه بر این بهمنظور مدیریت ترافیک تحت محدودیتهای گلوگاهی و ظرفیتی نزدیک به محل انسداد، یک مدل فرا ابتکاری مبتنی بر جستجوی همسایگی متغیر طراحی شده است. زمانبندی جدید حاصل ازاینروش شامل زمانهای اعزام جدید و توالی مجدد حرکت قطارها، پس از بلاک مسدود شده است. کارایی مدل ارائه شده با استفاده از مجموعه سناریوهای مختلف اختلال، ارزیابی شده است. نتایج نشان میدهد که رویکرد توسعه یافته این تحقیق، از جنبههای بهبود سرعت همگرایی، افزایش قابلیت اطمینان، کاهش میزان متوسط تأخیر و بهبود شاخصهای آماری، دارای مزایای قابلتوجهی در تولید راهحل عملی مدیریت اختلال در زمان معقول، در مقایسه با نرمافزارهای بهینهیابی تجاری از جمله OptQuest و NSGA II میباشد. در حالت تک هدفه، میزان تأخیر روش پیشنهادی در مقایسه با روشهای OptQuest و FCFS، تقریباً 12.48% و 29.18% کاهش داشته است. با مقایسه خروجی روش پیشنهادی با جواب بهینه، مشخص گردید که مقدار متوسط فاصله بهینگی حدود 6% است. واژههای کلیدی: زمانبندی مجدد، اولویتدهی پویای اعزام، جستجوی همسایگی متغیر، زمان سیر تصادفی، مدل شبیهسازی-بهینهسازی. رایانامه جهت ارتباط با دانشجوی فوق: m_shakibayi AT civileng.iust.ac.ir |