مهندس صادق قوامی جمال دانشجوی دوره دکتری این دانشکده گرایش مهندسی ژئوتکنیک، ۴ بهمنماه سال ۹۹ از رساله خود تحت عنوان «بررسی تأثیر وجود تونل بر اندرکنش گسلش و پی سطحی و روشهای کاهش خسارات بر پیهای سطحی (مطالعه عددی و آزمایشگاهی)» بهصورت مجازی با راهنمایی دکتر علیرضا سعیدی عزیزکندی و دکتر محمد حسن بازیار دفاع نمود. |
چکیده این رساله به شرح زیر میباشد: در هنگام وقوع زلزله، در اثر جابجایی تفاضلی طرفین گسل، سطح زمین دچار گسیختگی شده و به سازههای سطحی و زیرسطحی در مجاورت گسل خسارات جدی وارد میشود. تحقیقات گذشته نشان میدهد که حضور تونل در محدوده گسل میتواند موجب انحراف مسیر گسیختگی ناشی از گسل و همچنین تغییر شکل سطح زمین شود. در این تحقیق به صورت عددی و آزمایشگاهی به بررسی تأثیر حضور تونل بر اندرکنش بین گسل معکوس و پی سطحی پرداخته شد و اثر پارامترهای مختلف مانند موقعیت پی سطحی، عمق و قطر تونل و موقعیت تونل نسبت به خط گسل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که در برخی موارد حضور تونل میتواند موجب افزایش دوران پی و آسیب جدی به سازههای سطحی شود. با تغییر قطر تونل، در الگوی کلی گسیختگی و کرنشهای برشی اطراف تونل تغییر قابلتوجهی مشاهده نمیشود. با این حال، افزایش قطر تونل و همچنین عمق مدفون آن موجب انحراف و انتشار مسیر گسیختگی در محدوده بیشتری از لایه خاک میشود که به دنبال آن ناحیه عریضتری از سطح زمین تحت تأثیر گسلش قرار میگیرد. ایجاد حفرات در اطراف پوشش تونل منجر به از دست دادن تماس بین خاک و پوشش میشود که در طراحیهای مهندسی ضروری است مورد توجه قرار گیرد. با توجه به تأثیر حضور تونلها به عنوان زیرساختهای حیاتی در حملونقل شهری بر عملکرد سازههای سطحی در مناطق لرزهخیز که تحت اثر جابجاییهای ناشی از گسلش هستند، اتخاذ راهکارهایی جهت کاهش آسیب ناشی از گسلش بر پیهای سطحی باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از روشهایی که به منظور کاهش اثرات ناشی از گسلش بر پیهای سطحی مورد توجه محققین قرار گرفته است استفاده از دیوار قائم ساخته شده از مصالح نرم نسبت به خاک اطراف میباشد. اگر این دیوار در مسیر گسیختگی قرار نگیرد نمیتواند از پی محافظت کند و گسلش به پی میرسد و در صورت دوران قابلتوجه به سازه آسیب جدی وارد خواهد شد. در این تحقیق یک راهحل ابتکاری برای کاهش خطر گسلش سطحی برای سازههای محافظتشده با دیوار قائم ساخته شده از صفحات پلیاسترن (EPS) در صورت عدم اطمینان از تقاطع دیوار قائم با مسیر گسیختگی معرفی گردید. در این راستا حفر یک دیوار مایل سخت در زیر پی در انحراف مسیر گسیختگی مؤثر است و اثربخشی آن به صلبیت، شیب و ضخامت دیوار مایل بستگی دارد. در پایان با انجام مطالعات عددی، اثربخشی دیوار قائم از جنس پلی استرن انبساطی در مجاورت پی بر اندرکنش گسل-پی-تونل بررسی شد. دیوار قائم EPS در صورت قرار گرفتن در مسیر گسیختگی، با داشتن مقاومت برشی کمتر از خاک و قابلیت فشردگی بالا مسیر گسیختگی را به سمت خود منحرف میکند و موجب کاهش دوران پی سطحی میشود. واژههای کلیدی: گسل معکوس، تونل، اندرکنش گسل-پی، کاهش خطر گسلش رایانامه جهت ارتباط با دانشجوی فوق: s_ghavamijamalcivileng.iust.ac.ir |